Oh jee, een bakkabouter!
Je hoort mensen vaak zeggen we dat paarden ‘spoken’ of ‘bakkabouters’ zien. Zowel in de eigen bak als op wedstrijd. Paarden schrikken bijvoorbeeld altijd in een bepaalde hoek of van een bepaald paard. Maar heel vaak ligt de oorzaak van de schrikreacties van een paard bij de angst van de ruiter. Het goede nieuws is dat jij daar zelf iets aan kan doen.
Malene Nooteboom, dressuuramazone en instructrice, vertelt meer over de achtergrond van angst te paard en hoe we er als amazones en ruiters beter mee om kunnen gaan.
“Angst is een belangrijke functie van ons lichaam, het beschermt je. Als er gevaar dreigt gaat je hartslag omhoog, je ademhaling versnelt en er komt een stoot adrenaline in je bloed. Je staat klaar om te vluchten of te vechten.”
Een risico levert angst op
“Ook als er geen levensbedreigend gevaar op je afkomt, kan je toch angst ervaren. Het vooruitzicht om van je paard te vallen en gewond te raken kan je bang maken. Maar als je paard nog niet schrikt, is dat een spook dat jíj ziet. In werkelijkheid is je paard namelijk helemaal nog niet geschrokken. Dan is het goed om te weten dat je angst minder wordt als je weet dat je in staat bent om het ‘gevaar’ af te wenden.
Jouw referentiekader bepaalt of en waar je bang voor bent. Dat hangt bijvoorbeeld af van wat je eerder hebt meegemaakt, in welke situaties je bang bent geweest en of je die hebt kunnen oplossen. Daarnaast is iedereen uniek. Waar de een volledig op zijn gemak kan zijn in een bepaalde situatie, kan de ander daarbij in paniek raken. Het is maar hoe je het beleeft. Er zijn mensen die al bij een kleine bok van een paard in paniek raken, maar er zijn ook mensen die pas angst ervaren als ze na een complete bokserie naast hun paard hangen.
Iedereen heeft zijn eigen beleving op basis van eerdere ervaringen. Dat hoeft niet eens je eigen ervaring te zijn. Het zien en getuige zijn van een nare gebeurtenis bij iemand anders kan jou ook angst bezorgen.”
Je bent wél goed genoeg!
Malene: “Het lastige is, dat we vaak van onszelf balen, als we bang zijn. Het leidt tot zelfkritiek en het gevoel dat we niet goed genoeg zijn. En dat is helaas nu net wat de doorslag geeft bij gevaar, risico en de angst die dat op kan leveren. Wanneer je weet dat je in staat bent om een risicovolle situatie te beheersen kun je je angst beteugelen. Je weet dat je handelend kan optreden en het gevaar kan afwenden.
Maar als jij jezelf niet goed genoeg vindt of onzeker bent, dan heb je veel meer last van angst. Je acht jezelf niet in staat om het gevaar te keren. Er is dus een relatie tussen hoe jij naar jezelf kijkt en of jij je omgeving als veilig of niet veilig ervaart.
Omdat je zelf de oorzaak van je angst bent, kan je er ook iets aan doen. De wetenschap dat datgene wat je angst aanjaagt in feite nog moet gebeuren geeft ruimte in je hoofd om te schakelen naar datgene wat je aan het doen bent en wat je wilt gaan doen. Je kunt je gedachten dus letterlijk veranderen!
Als je de gedachte aan het schrikken van je paard en aan vallen los kan laten, wordt ook je angst veel minder of verdwijnt zelfs. Kennis is macht in dit geval. Als je weet hoe angst werkt, dan kan je deze ook negeren. Focus je op waar je mee bezig bent en ga dat verbeteren.”
Tips
Malene geeft vier overwegingen voor iedereen die met minder angst op haar paard wil zitten:
De oorzaak van je angst ligt niet buiten je, maar in je. Dat betekent ook dat je er iets aan kan doen.
Angst is gebaseerd op een illusie. Verander je de overtuiging, dan verander je wat er in je hoofd gebeurt en zal je ook anders gaan reageren. Het verhaal in je hoofd moet een andere wending krijgen.
Als het al tien keer goed gegaan is met het rijden in die spannende bak, dan kan je die angst heus verbannen. Je angstgevoel is niet meer nuttig want de situatie is veranderd.
Je bent goed zoals je bent. Het (onbewuste) idee dat je niet goed genoeg bent is je grootste belemmering. Je bent veel groter en machtiger dan je soms denkt te zijn en je kan onverwachte situaties prima aan.
Malene Nootenboom is dressuuramazone en instructrice bij haar bedrijf Bewust Wedstrijd Rijden. Ze brengt paarden uit van L2 tot Grand Prix-niveau en geeft workshops en clinics. Ook schrijft ze regelmatig blogs over trainen, wedstrijden rijden en de menselijke factor bij wedstrijdrijden.
Bron: dressuurmagazine.nl – 4 januari 2019, 07:00 – Mirjam Hommes