Misschien herken je het wel: thuis verloopt je training prima en bij het losrijden voor je proef doet je paard enorm zijn best. Je hebt er zin in en gaat vol vertrouwen de ring in. En dan… klapt je paard dicht. Je hulpen komen niet meer door, je moet steeds harder gaan drijven en van een harmonieuze proef komt niets meer terecht. Wat is er gebeurd? En belangrijker, hoe los je dat op?
We vragen het aan Malene Nootenboom van Bewust Wedstrijd Rijden. “Het is een veelvoorkomend probleem, waar ik drie tips voor heb.”
Tip 1: Wees je bewust van spanning in je zit
“Een paar jaar geleden haalde ik een geintje uit bij het oefenen op de flexchair. Wanneer je daarop zit, kun je door je bekken te bewegen een stip op een computerscherm aansturen. Als je voldoende controle over je bewegingen hebt, blijft de stip binnen de groene zone op het scherm. Terwijl er drie amazones naast elkaar druk oefenden, kwam ik binnenlopen en riep: ‘A-X binnenkomen in arbeidsdraf!’
Er was geen stip meer op het scherm te vinden! De drie amazones gingen totaal anders zitten, waardoor hun stip compleet van het scherm verdween. Hun houding was zoveel strakker en meer aangespannen dan vlak voor mijn opmerking, dat ze er ook zelf van schrokken. Het was heel confronterend om te zien wat zo’n zin doet met het aanspannen van je lichaam.
Vooral het aanspannen van je bovenbeen, knijpen met je knie of het blijven aandrukken van je kuit heeft een remmende werking op je paard. Als jij dus de ring inrijdt en dat opeens doet, dan zal je paard vertragen. Soms al direct, soms pas na een paar onderdelen, maar het eindigt ermee dat je met een rood hoofd de ring uitkomt.
Test jezelf maar eens. Ga op een kruk zitten en beeld je in dat je lekker aan het trainen bent. Hand beetje opzij, keertje indraaien, been lang houden… Stel je dan voor dat je de proef begint. Voel je dat je opeens heel anders gaat zitten? Natuurlijk denkt je paard dan: ‘Wat nu?!’ Je rijdt heel anders dan tijdens het trainen of losrijden.”
Tip 2: Proeven oefenen
Wanneer je paard zich al vaker heeft afgesloten voor je hulpen in de ring, dan wordt dit een dingetje. Natuurlijk beheers je alle onderdelen van je proef, maar in je achterhoofd blijft de onzekerheid knagen over wat er zal gebeuren als je eenmaal de ring inrijdt. “Ik vergelijk het wel eens met het geven van een presentatie, waarbij je het onderwerp helemaal beheerst, op één klein subonderdeeltje na” vertelt Malene. “Wanneer je alleen maar daarmee bezig bent, ga je stotteren en zweten en lijkt het alsof je je complete presentatie niet beheerst.”
Zo gaat het eigenlijk ook met het rijden van proeven. “Je bent er thuis klaar voor en in je voorbereiding gaat alles vloeiend. Tijdens het losrijden rijd je de sterren van de hemel. Er is alleen één klein dingetje waar je je onbewust toch een beetje zorgen om maakt… Zal je paard straks weer stoppen? Die gedachte in je onderbewustzijn is er juist de oorzaak van dat het keer op keer daadwerkelijk gebeurt!”
De oplossing voor zowel het aanspannen van je zit als onbewust focussen op je ‘probleem’ is oefenen, aldus Malene. “Visualiseer maar eens dat je op je paard zit en hij wordt traag. Wanneer je dat wilt corrigeren, ga je je eigen lichaam meer aanspannen. Je wilt kracht te gebruiken om je paard weer voorwaarts te krijgen. Vanuit ontspanning is dat ontzettend moeilijk. Blijf daarom thuis ook goed oefenen met overgangen en tempowisselingen vanuit een ontspannen lichaam! Door thuis veel proeven te rijden word je er beter in.
Ook is het goed om te leren om met publiek te rijden. Als er toeschouwers bij de bak staan, is het menselijk om het allemaal nét wat netter en beter te willen doen dan anders. Veel ruiters krijgen spanning wanneer er meerdere mensen staan te kijken. Als jij publiek ook spannend vindt, moet je dat oefenen en bovendien leren om je focus verleggen.” Dat brengt ons bij Malene’s derde tip.
Tip 3: Gebruik een vast ritme of mantra
“Leer je aan om de focus te leggen op het rijden in een actief ritme. Je kunt daarbij je een soort mantra voor jezelf maken, om de focus op een voorwaarts ritme vast te houden. Werk aan een ritme in je gangen en gebruik een riedeltje of liedje waarin je zelf kunt blijven focussen en je paard scherp kan houden.
Blijf ook niet bezig met wat er fout gaat, maar richt je op de punten, lijnen of reactie die je wilt krijgen. Door bezig te zijn met datgene wat misloopt, vestig je er juist de aandacht op.
Voel je dat je paard in de proef toch iets terug komt? Leg dan direct de focus weer op je ritme en doe net alsof alles zo hoort. ‘Fake it and smile’ zei Anky van Grunsven ooit bij een lezing. Als mijn paard wat terug valt in de proef weet ik dat ik knijp in mijn zit en probeer ik direct te ontspannen, een ritme te krijgen en me weer te concentreren op de lijnen die ik aan het rijden ben.”
Malene Nootenboom is dressuuramazone en instructrice bij haar bedrijf Bewust Wedstrijd Rijden. Ze brengt paarden uit van L2 tot Grand Prix-niveau en geeft workshops en clinics. Ook schrijft ze regelmatig blogs over trainen, wedstrijden rijden en de menselijke factor bij wedstrijdrijden.
Bron: Dressuurmagazine.nl – Drie tips voor als je paard dichtslaat in de ring
14 december 2018, 07:00 – Edited on 3 januari 2019, 16:33 – Mirjam Hommes