Tip Malene Nootenboom: Daag je paard uit tijdens de training
Elke week krijg je een tip van een deskundige. Deze week is de tip afkomstig van dressuuramazone- en instructrice Malene Nootenboom.
“De afgelopen jaren word ik met regelmaat gevraagd om clinics te geven door het hele land. Vaak krijg ik dan vooraf een formulier waarop de deelnemers hun motivatie vermeld hebben. Dat geeft mij alvast een kijk op wat ik tijdens de clinic kan verwachten bij de combinaties en daarnaast kan ik mijn trainingen alvast voorbereiden door de focus op de vermelde ‘problemen’ te leggen.
Nu ben ik van Bewust Wedstrijd Rijden en is de rode draad tijdens de clinics dan vooral spanning en stress. Volgens de meeste formulieren die ik ontvang ligt die spanning echter aan het paard, maar in de praktijk blijkt vaak het tegenovergestelde. Het is niet het paard wat voor spanning zorgt bij de ruiter of amazone, maar het is de ruiter of amazone die het paard voorziet van spanning.
Vaak heeft het paard al geleerd dat die spanning er is en weet het op die manier onder het werk uit te komen. Eigenlijk is dat aangeleerd gedrag van het paard. Dat gaat zo: ruiter is fijn aan het rijden – in de hoek komt er iemand binnen – paard kijkt en richt zich op – ruiter gaat klemmen en trekken – paard wordt bevestigd in ‘angst’ – ruiter stopt met rijden.
Juist door dat stoppen met rijden maar het blijven reageren op de ontstane én veroorzaakte spanning leert het paard dat het werk hierdoor een stuk minder wordt. Daarnaast wordt er met regelmaat ook echt gestopt met rijden wat door het paard ervaren wordt als een beloning. Nog beter voor het paard! Uiteindelijk minder leuk voor de ruiter.
POPULAIR
Paard te jong inrijden heeft grote consequenties
5 gewoontes die iedere ruiter zichzelf zou moeten aanleren
Persoonlijk vind ik dit één van de leukste dingen om met de combinaties aan te werken. Je maakt zowel het paard als de ruiter of amazone hiermee een stuk gelukkiger. Eerst leg ik het principe uit van het ontstane aangeleerde gedrag om vervolgens dit te gaan doorbreken. Hierbij werk ik dan vooral met het leuk maken en belonen van het goede gedrag en het minder prettig maken van het ongewenste maar per ongeluk aangeleerde gedrag. Niet door het paard letterlijk door midden te hakken, maar door het paard op die momenten juist harder te laten werken, iets moeilijks in te zetten of een voorwaartse overgang of tempowisseling te maken.
Vervolgens komt het erop neer dat je als ruiter hier heel consequent in moet zijn. Een paard leert er niets van wanneer het de ene keer wel zijn gedrag mag vertonen en de andere keer niet
Dan de tip om dit gedrag al voor te kunnen zijn: daag je paard uit tijdens de training en zorg dat ze plezier hebben of krijgen in het werk dat ze doen. Heel veel combinaties zie ik rondje na rondje na rondje rijden over de hoefslag. Net zo lang druk geven (hand of been of beide) tot het paard nageeft of afknikt en dan gaan ze daar nog mee door. Juist door veel figuren, voltes en slangevoltes te rijden maak je je paard of pony veel soepeler en is het ook leuker voor het paard. Ga tijdens die voltes eens schakelen. Steek met de slangevolte eens over in middendraf en rij de bogen eens wat extra terug. Gaat je paard hierin al meedenken dan wissel je het om. De bogen wat meer naar voren en de rechte lijn met oversteken juist weer wat opvangen.
Rijd een volte 10 meter, gevolgd door een S van hand veranderen en een linksomkeert waarbij je ook de rechte lijnen in S en de linksomkeert een paar passen verruimt. Moet je eens opletten hoe attent je paard hiervan wordt. De aandacht is bij jou en het samenwerken wordt veel leuker. Daarnaast is er geen tijd meer voor afleiding en schrikreacties want jullie zijn beiden actief bezig.
Wanneer je dit thuis in de training steeds beter voor elkaar krijgt zal je merken dat je ook tijdens het losrijden veel fijner de controle blijft houden. Ook in de proef heb je hier profijt van doordat je heel klein leert hulpen geven en klein kunt schakelen. Op het moment dat je voelt dat er een klein beetje spanning ontstaat kun je door veel kleinere hulpen te geven tijdig ingrijpen. De aandacht van het paard zal veel makkelijker weer bij jou zijn.
De ruiter zal merken dat het zelfvertrouwen groeit omdat er thuis al minder spanning is tijdens het rijden en dat er veel meer controle is. Het beetje gezonde spanning wat er overblijft op concours kun je gaan inzetten om je beter te concentreren. Blijf rijden vanuit de actie, wat voel ik, wat wil ik voelen en hoe handel ik vervolgens. Door de snelheid waarmee je thuis de hulpen kunt geven kun je je beter concentreren en kun in de actie blijven rijden in plaats van je af te laten leiden door bloemstukken, juryhokjes of mederuiters met prachtige paarden.
Succes!”
“Ik geef de pen door aan Sandra van den Heuvel van Paardenmensen.”
Gepubliceerd door Bit Magazine. 30 april 2016 – #instructie